ABD'nin İran ambargosu başladı
ABD'nin İran'a uygulayacağı yaptırımların ilk aşaması bugün başladı. Ambargoyla İran ekonomik olarak köşeye sıkıştırılmaya çalışılırken başta Avrupa ülkeleri ve Türkiye olmak üzere birçok ülke ambargoyu reddediyor.
Amerika'nın İran'a karşı başlattığı iki aşamalı ambargonun ilki bugün yürürlüğe girdi. Ambargo kapsamında İran Hükümeti'nin ABD dolarıyla alışverişi yasaklanıyor, altın ve diğer değerli metal ticareti engelleniyor, otomotiv ve otomotiv yedek par- ça ticareti sınırlandırılıyor, bu ürünleri İran'a satmaya devam edecek ülke ve şirketler yaptırımla tehdit ediliyor. ABD'nin İran'a iki kademeli olarak uygulayacağı yaptırımların ilk aşaması bugün başladı. Pek çok Avrupa ülkesi yaptırımlara karşı olduğunu açıklarken, Türkiye ve Çin, tüm baskı ve tehditlere rağmen ambargoya katılmayı kesin bir dille reddetti. Ambargonun bugün başlayan ilk aşaması, İran'la yüksek miktarda altın ticareti yapan Türkiye'yi de etkilerken, petrol ve doğalgaz ticaretinin durdurulmasına yönelik 4 Kasım'da yürürlüğe girecek ikinci kademe ise giderek gerilen Türkiye-ABD ilişkilerini kritik bir eşiğe sürükleyecek. Bu aşamada Ankara'nın İran'la ticaret yapan şirketlerin yaptırımla karşılaşmaması için nasıl bir önlem alacağı ise henüz açıklanmış değil. Türkiye ve İran arasında 2017 rakamlarına göre 10.7 milyar dolarlık ticaret yapıldı. Türkiye, İran'dan büyük çoğunluğu petrol-doğalgaz alımı olmak üzere 7.5 milyar dolarlık ithalat yaparken, altın, çelik profil, lif levha ve otomotiv yan sanayi ürünleri ağırlıklı olmak üzere 3.2 milyarlık ihracat gerçekleştirdi. İran'ın ihracat yaptığı ülkere bakıldığında ilk sırada Çin, ikinci sırada Hindistan üçüncü ve dördüncü sı- rada Güney Kore ile Türkiye yer alıyor. İran'ın toplam ihracatından Türkiye yüzde 11'lik paya sahip.
TÜPRAŞ ALIMI YÜZDE 60 AZALTTI
İran'dan en büyük Türk petrol ihracatçısı olan TÜPRAŞ günlük alımlarını yüzde 60 oranında azalttı. Nisan ayında günde ortalama 240 bin varil petrol ithal eden TÜPRAŞ, İran'dan yaptığı alımları temmuzda günde 100 bin varile indirdi. Geçen yıl 53 milyar metreküp doğal gaz ithal eden Türkiye, bunun yüzde 19'unu İran'dan sağladı.
YASAKLANACAK FAALİYETLER
6 AĞUSTOS:
■İran Hükümeti'nin ABD doları ile alışverişi yasaklanacak.
■ Altın ve değerli metal ticareti engellenecek.
■ Grafit, alüminyum, çeliğin yanı sıra kömür ve yazılım geliştirmeye yönelik ürünlerin de ithali yasaklanacak.
■ Bu ürünleri İran'a ihraç etmek isteyen ülkeler de yaptırımlara maruz kalacak.
■ İran dışında olan ve İran'a ait kaynakların bu ülke tarafından kontrolü engellenecek.
■ İran'ın devlet tahvili ihalesi açması veya tahvil satması yasaklanacak.
■ Ülkenin otomotiv sektörüne yönelik sınırlamalar getirilecek.
■ İran'dan ABD'ye yönelik gıda, halı satışı ve buna bağlı finansal işlemler askıya alınacak.
■ İran'a yönelik yolcu uçağı, donanımı ve servis satışı duracak.
4 KASIM:
■ İran'la bağlantılı olan tüm petrol işlem ve hizmetleri duracak.
■ İran'dan petrol temelli petrokimya türevi ürünlerin tamamının alımı yasaklanacak.
■ İran Merkez Bankası ile tüm yabancı banka ve finans kuruluşları arasındaki işlemler duracak.
■ İran Merkez Bankası ve ülkenin finans kuruluşlarına yönelik önem arz edecek küresel ekonomik haber akışı yasaklanacak.
■İran'la ilgili tüm sigorta işlemleri durdurulacak.
■ Petrol dahil tüm enerji sektörüne yönelik ambargolar devreye girecek.
■ Ülkenin liman işletmecileri, tersaneleri ve gemi ile taşımacılık sektörü de ambargo kapsamına alınacak.
YENİ İKTİSADİ POLİTİKALAR BUGÜN AÇIKLANACAK
İRAN Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı İshak Cihangiri, yaptırımlara karşı ülkesinin yeni iktisadi politikalarının bugün açıklanacağını bildirdi. Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani başkanlığında düzenlenen ve üç erkin başkanlarının katıldığı İktisadi Koordinasyon Yüksek Konseyi'nde gazetecilere açıklama yapan Cihangiri, oturumda yaptırımlar sonucu karşılacakları yeni iktisadi şartların değerlendirildiğini ve buna göre yeni iktisadi politikalar belirlendiğini söyledi. Dün Bakanlar Kurulu'nda onaylanan yeni politikalar, bugün Merkez Bankası Başkanı tarafından bir basın toplantısıyla açıklanacak.